Biblioteka szkolna

W ramach obchodów Narodowego Święta Niepodległości, nauczyciele bibliotekarze przygotowali bardzo ciekawą wystawkę pt. „Teczka sztubaka”, która cieszyła się dużym zainteresowaniem wśród uczniów.

W czasach, gdy Polska walczyła o niepodległość, pojęcie teczki sztubaka funkcjonowało w nieco innym, bardziej historycznym i patriotycznym kontekście. W środowiskach młodzieży szkolnej i akademickiej przełomu XIX i XX wieku, szczególnie w zaborach, w teczce sztubaka znajdowały się nie tylko podstawowe przedmioty związane z nauką, ale również elementy odzwierciedlające ducha tamtych czasów, w tym patriotyzm i działalność konspiracyjną.

Zawartość teczki sztubaka w czasach walki o niepodległość

1. Przedmioty edukacyjne:

• Pióro i kałamarz – niezbędne do pisania.

• Książki w języku polskim – często zakazane przez władze zaborcze, ukrywane przed nauczycielami lub urzędnikami. Mogły to być klasyczne dzieła literatury polskiej (np. Mickiewicza, Słowackiego).

• Zeszyty – używane do notatek, ale często zawierające patriotyczne zapiski
  lub symbole narodowe.

• Materiały do nauki języka polskiego i historii Polski – czasem w formie konspiracyjnych skryptów.

2. Symbole patriotyczne i religijne:

• Orzeł w koronie – symbol polskiej państwowości, czasem ukryty na odznace, rycinie lub jako rysunek w zeszycie.

• Obrazek Matki Boskiej Częstochowskiej – symbol wiary i jedności narodowej.

• Wiersze i pieśni patriotyczne – ręcznie przepisywane teksty, np. „Rota” Marii Konopnickiej.

3. Akcesoria związane z działalnością konspiracyjną:

• Ulotki lub gazetki podziemne – promujące ideę wolnej Polski, często drukowane w tajemnicy.

• Listy konspiracyjne lub adresy kontaktowe – związane z organizacjami niepodległościowymi, np. tajnymi kółkami uczniowskimi.

• Mapa Polski sprzed zaborów – symbol tęsknoty za zjednoczonym krajem.

4. Praktyczne przedmioty:

• Chlebak lub worek na podręczne rzeczy – dla uczniów do przenoszenia książek i przyborów.

• Kanapka lub kawałek chleba – symbol prostego życia i warunków, w jakich żyła młodzież.

• Mała latarka lub świeczka – używane do nauki w nocy, szczególnie w ukryciu.

5. Drobiazgi osobiste:

• Fotografie rodzinne – często przechowywane w teczkach na pamiątkę.

• Listy od rodziny lub bliskich – dające wsparcie moralne w trudnych czasach.

• Amulet lub medalion – symbol religijnej wiary w lepszą przyszłość.

• Teczka sztubaka w tych czasach była czymś więcej niż zwykłym zestawem szkolnym. Stanowiła narzędzie edukacji, ale też środek wyrażania oporu wobec zaborców i nadziei na odzyskanie niepodległości. Uczniowie i studenci byli często aktywnymi uczestnikami ruchów patriotycznych, a zawartość ich teczek odzwierciedlała zarówno codzienność, jak i wielkie marzenia o wolnej Polsce.